GIA (Gemological Institute of America) – Viện Ngọc học Hoa Kỳ được thành lập năm 1931 là một tổ chức phi lợi nhuận về đào tạo, giám định các loại đá, ngọc trai và đồ trang sức hàng đầu thế giới. Tuy nhiên nó vẫn bị làm giả.
Dù mua và sở hữu rất nhiều viên kim cương, nhưng bà Minh (Q.3, TP.HCM) vẫn cay đắng bị mất hàng trăm triệu đồng khi mua phải viên kim cương giả nước D. Bà Minh kể, cách đây mấy tháng bà đến một cửa hàng bán kim cương ở khu vực chợ Bến Thành (Q.1, TP.HCM) mua một viên. Theo như giấy khai sinh, viên kim cương này có khối lượng 5,4 li, nước màu D.
Thấy “lý lịch” đàng hoàng, bà Minh đồng ý mua chiếc nhẫn gắn viên kim cương này nhưng không ngờ đeo chỉ được vài tháng viên đá không còn sáng màu như lúc đầu. Bà Minh vội vàng đem đi kiểm định thì mới té ngửa, nước màu của viên kim cương là nước F chứ không phải nước D như giấy khai sinh. Đáng nói là chênh lệch giá kim cương nước D và F khá xa. Một điểm bán kim cương ở khu vực chợ Bến Thành cho biết một viên kim cương 5,4 li nước D, độ tinh khiết VVS1 có giá hơn 150 triệu đồng, còn nước F vào khoảng 68 triệu đồng.
Giấy khai sinh của viên kim cương trên lại thật 100%. Lý giải vấn đề này, ông Lê Hữu Hạnh, Phó tổng giám đốc Công ty cổ phần vàng bạc đá quý Phú Nhuận (PNJ), cho biết thị trường có tình trạng “nhân bản” giấy chứng nhận kim cương của Viện Ngọc học Mỹ (GIA). Cụ thể, những viên kim cương tự nhiên, chất lượng tốt, giá cao được đưa vào GIA để giám định và có giấy khai sinh. Kẻ gian lấy giấy khai sinh này sử dụng cho một viên kim cương khác có chất lượng kém hơn hoặc kim cương tổng hợp CVD với những thông tin về giác cắt, màu... gần giống như viên kim cương chất lượng cao. Để trùng khớp, những viên kim cương “nhái” hay chất lượng kém sẽ được khắc mã số trùng mã số trên giấy GIA và được bán ra thị trường với giấy khai sinh của viên kim cương chất lượng cao.
Một chỉ dẫn phân biệt kim cương của GIA.
Thị trường có tình trạng “nhân bản” giấy chứng nhận kim cương của Viện Ngọc học Mỹ (GIA). Cụ thể, những viên kim cương tự nhiên, chất lượng tốt, giá cao được đưa vào GIA để giám định và có giấy khai sinh. Kẻ gian lấy giấy khai sinh này sử dụng cho một viên kim cương khác có chất lượng kém hơn hoặc kim cương tổng hợp CVD với những thông tin về giác cắt, màu... gần giống như viên kim cương chất lượng cao. Để trùng khớp, những viên kim cương “nhái” hay chất lượng kém sẽ được khắc mã số trùng mã số trên giấy GIA và được bán ra thị trường với giấy khai sinh của viên kim cương chất lượng cao.
“Sau đó, viên kim cương tự nhiên ban đầu sẽ được mài cạnh mất đi mã số đã khắc trên đó rồi lại được đưa đi kiểm định để có giấy khai sinh khác. Rồi một viên đá khác sẽ được sử dụng giấy khai sinh này ra thị trường như cách ở trên” - ông cho biết.
Đáng lo ngại, theo ông Nguyễn Văn Dưng, Chủ tịch Hội Mỹ nghệ kim hoàn TP.HCM, không những người tiêu dùng mà cả người kinh doanh cũng khó phân biệt được kim cương tổng hợp CVD và dễ mua nhầm. Ông nói thêm: doanh nghiệp mua nhầm sản phẩm thường hay giấu và không công khai về việc mình đã mua nhầm. Chẳng hạn như vừa qua, một số đơn vị mua phải vàng độn tạp chất cũng không dám nói ra. Kim cương tự nhiên đang ngày càng hiếm và CVD có khả năng làm cuộc cách mạng thay thế kim cương tự nhiên, nhiều ý kiến đánh giá như vậy. Nhưng “cuộc cách mạng” này có thành công hay không là do người tiêu dùng quyết định. Còn người kinh doanh, bổn phận của họ là phải thông tin về sản phẩm minh bạch, rõ ràng, công khai.
Ngoài việc lựa chọn nơi bán kim cương uy tín, người tiêu dùng cần yêu cầu thực hiện kiểm định viên kim cương ở những công ty giám định có máy móc hiện đại, uy tín bởi thị trường hiện nay đang xuất hiện kim cương tổng hợp khá giống với kim cương tự nhiên”, ông Lê Hữu Hạnh khuyến cáo.
