Trở thành một nhà lãnh đạo, dù là lãnh đạo quốc gia như cố thủ tướng Lý Quang Diệu hay doanh nghiệp lớn như Apple, Google, … đều mang trên vai trọng trách lớn lao, ảnh hưởng đến nhiều người. Với khối lượng công việc khổng lồ và đi kèm theo đó là khả năng xử lý tình trạng căng thẳng liên tục với các vấn đề và các quyết định quan trọng, nhiều doanh nhân đã tìm đến phương pháp thiền định.
Thiền là phương pháp được không ít doanh nhân áp dụng để giữ được trí óc minh mẫn, đưa ra các quyết định chính xác hơn trong kinh doanh và cuộc sống. Vậy Thiền định có gì mà có sức hút đặc biệt đến vậy?
Nói về một trong những thực trạng trong nền kinh tế chạy theo ham muốn hiện nay, "Chúng ta cạnh tranh bởi vì chúng ta không hạnh phúc. Thiền tập có thể giúp cho chúng ta bớt khổ hơn", Thầy Thích Nhất Hạnh nói.
Theo nhiều chuyên gia, phương pháp thiền giúp luyện trí não làm tâm trí lắng đọng tới tầng sâu nhất, sâu hơn tiềm thức, nơi nguồn gốc sinh ra cả tiềm thức của con người nhằm phát huy toàn bộ tiềm năng của não. Bên cạnh đó, vì bộ não và cơ thể có mối liên hệ mật thiết với nhau nên trong quá trình tâm trí tĩnh lặng, lắng xuống tầng sâu hơn và khi đạt đến trạng thái tĩnh lặng nhất thì cơ thể sẽ được nghỉ ngơi sâu.
Dưới đây là 5 sức mạnh nổi bật của thiền định:
1. Tăng cường sự tập trung
Việc ngồi thiền đòi hỏi sự tập trung tâm trí. Theo các nhà nghiên cứu của Đại học California, Santa Barbara, chỉ 2 tuần luyện tập thiền chánh niệm có thể làm giảm sự mất tập trung, tăng cường khả năng nhận thức và sự chú ý.
“Tôi thấy rằng thiền chỉ đơn giản là tập thể dục cho tâm trí, tương tự như cách chúng ta tập luyện cơ bắp khi chơi thể thao. Đó là dành vài phút trong ngày, học cách chú ý đến những suy nghĩ trong đầu và đạt được một chút khoảng cách với chúng.” Tỷ phú Bill Gates chia sẻ.
“Thiền định giúp tôi tập trung và “phân biệt được việc gì cần làm và việc gì cần phải bỏ qua” - An Alcantara – tác giả tự do, nhà biên tập sách, đồng sở hữu nhà nghỉ “bed and breakfast” Casa San Pablo ở Philippines chia sẻ.
2. Giảm căng thẳng
Rodney Laurel – chủ sở hữu công ty phân phối đồ dùng văn phòng Accupoint Systems và công ty phân phối đồ nội thất Soho Consolidated Corporation cho rằng, sự căng thẳng vẫn luôn tồn tại, nhưng thiền định thường xuyên giúp chúng ta kiểm soát nó và duy trì trạng thái cân bằng. Các công ty như Apple và Google cũng sớm nhận ra điều này và đã kết hợp thiền chánh niệm vào văn hóa công ty.
Ngay cả Quân đội Hoa Kỳ gần đây cũng đã áp dụng nó để “cải thiện khả năng phục hồi cho các quân nhân”. Đại học Y Harvard cung cấp một số lớp học chánh niệm và thiền định, bao gồm một khóa học vào kỳ nghỉ xuân được tổ chức vào tháng 3 cho sinh viên thông qua Trung tâm Sức khỏe và Nâng cao Sức khỏe.
Ảnh: Havard/Website
Nhà trường xung cung cấp các chương trình cho các nhà quản lý và nhân viên, cũng như các buổi thiền tập trung hàng tuần trong khuôn viên trường, các tài nguyên thiền có hướng dẫn trực tuyến và thậm chí cả đường dây điện thoại thiền nóng cho thiền. “Chúng tôi được giao nhiệm vụ tìm phương án để giúp cộng đồng đối phó với căng thẳng” – Theo ĐH Y Havard.
Alcantara và Laurel – hai thành viên của nhóm thiền Bahay Dalangin ở Philippines (từng có sự tham gia của Eugenio Lopez Jr. – Chủ tịch danh dự của mạng lưới truyền hình thương mại ABS-CBN giai đoạn 1993 – 1997) cho biết, ngồi thiền giúp họ làm chủ sự nóng nảy, dạy họ cách khuôn biệt cảm xúc và từ đó kiểm soát căng thẳng tốt hơn. Đây là một kỹ năng cần thiết giúp các doanh nhân có thể tìm thấy chính mình trong những tình huống khó khăn.
3. Thúc đẩy sự sáng tạo, tìm thấy ý nghĩa của công việc
Nếu không nhờ thiền định, Alcantara đã không có đủ khả năng thực hiện bước đột phá của đời mình sau hơn 20 năm làm việc trong lĩnh vực xuất bản và truyền thông, đó là rời khỏi “cuộc sống công ty” để dấn thân vào con đường kinh doanh. Bà cho biết: “Tôi nghỉ hưu vào năm 2012 để theo đuổi con đường ít người đi” và gọi đó là “sự tái tạo”. Ngồi thiền giúp Alcantara như tìm thấy lại bản thân và cảm thấy ý nghĩa hơn đối với công việc mình đang làm.
Còn Laurel thì chia sẻ: “Trong kinh doanh, chúng ta luôn nghĩ về việc thu lại lợi nhuận càng nhiều càng tốt nhưng điều mà thiền định dạy tôi là đừng chỉ nên tích lũy mà còn phải biết cách thực sự đào sâu vào một điều gì đó”.
4. Cải thiện trí nhớ và khả năng ra quyết định
Ảnh: Getty Image
Ra quyết định đúng đắn là một trong những kỹ năng quan trọng nhất của các doanh nhất. Đôi khi, một sự lựa chọn có thể quyết định tương lai của cả doanh nghiệp. Vì vậy, những doanh nhân thành đạt chắc chắn là những chuyên gia trong việc đưa ra quyết định.
Những người thực hành chánh niệm thường ít nhạy cảm hơn; nói cách khác, họ có thể kiểm soát cảm xúc của họ tốt hơn, và ít có khả năng phản ứng bốc đồng với các tình huống bực bội hoặc tình cảm.
Những khả năng này cho phép họ lấy lại bình tĩnh nhanh hơn khi bị kích động tiêu cực, giải phóng năng lượng xấu và dễ dàng phá vỡ thói quen xấu.
5. Thấu hiểu chính mình
Ngoài việc kiểm soát cảm xúc tốt hơn, các những người áp thiền đúng cách có khuynh hướng tự soi xét và thấu suốt bản thân hơn.
Thiền dạy chúng ta cách đối diện với nội tâm của chính mình, nhìn lại cách phản ứng của mình với mọi chuyện, nhận ra mình như vậy là đúng hay sai. Thay vì bi lụy, cường điệu hóa nỗi khổ sở của bản thân, chúng ta học được cách để chúng đi. Bởi vì khi đã hiểu chính mình, ta dần hiểu người, hiểu đời, từ đó không còn buồn, giận hay ghét bỏ nữa.
Những doanh nhân, doanh nghiệp và việc thực hành thiền định
Dù theo thời gian, khoa học kỹ thuật phát triển đến đâu, thiền định vẫn là giải pháp hiệu quả, dễ thực hành ở bất cứ không gian, thời điểm nào trong ngày. Chính vì những hiệu quả thực tế đó, các nhà lãnh đạo đã đưa phương pháp thiền định vào trong doanh nghiệp,khuyến khích và tạo điều kiện cho nhân viên thực hành.
Steve Jobs đã bắt đầu việc luyện tập thiền định và thấy nó vô cùng hiệu quả. Sau đó, ông đã chia sẻ những điều này với các nhân viên Apple. Ông được coi là người tiên phong của "Công nghệ trí tuệ" khi ông giới thiệu việc luyện tập thiền định Zen vào cấu trúc công ty của Apple. Nhân viên có thể vào phòng thiền, học có 30 phút cho việc nghỉ ngơi và tập luyện, có thể tập yoga và thiền định tại chỗ, tất cả đều là một phần của quá trình mà Steve đã từng luyện tập để giảm căng thẳng, đạt được sự tỉnh táo hơn và tăng cường sự sáng tạo của mình.
Yahoo cung cấp các phòng tập và các lớp thiền miễn phí cho nhân viên để giúp họ thư giãn và giảm căng thẳng trong khi làm việc. Có vẻ như các công ty công nghệ cao như Yahoo là những nơi đầu tiên áp dụng thiền định trong công việc.
Giám đốc điều hành P&G A.G. Lafley từng xây dựng một chương trình hướng dẫn thiền dành cho nhân viên ngay tài công ty. Ông nói rằng: "Nếu bạn không thể giải quyết vấn đề, hãy tĩnh tâm và suy ngẫm về nó".
Trong một cuộc phỏng vấn với Business Insider, Ray Dalio nói rằng: "Tôi đã làm điều đó vì đó là món quà tuyệt vời nhất mà tôi có thể cho bất cứ ai - nó mang lại sự bình tĩnh, sáng tạo và bình an". Kể từ đó, thiền quán đã lan rộng khắp phố Wall.
Bill Ford nói rằng ông cần có thời gian để thiền định mỗi ngày, cho dù bận cỡ nào. Ông từng tiết lộ với Harvard Business Review rằng: "Việc thực hành thiền giữ tôi đi qua những ngày đen tối nhất". Thiền không chỉ giúp ông cải thiện năng suất của mình mà còn để đưa ra quyết định với lòng trắc ẩn và nhân ái.
Đến cả tỷ phú công nghệ Elon Musk cũng phải thừa nhận (trên Twitter) lợi ích “tuyệt vời” mà thiền định đem lại cho nhiều người và tất nhiên, ông đã thực hiện kỹ thuật đó không ít lần.
Ba loại hình thiền phổ biến bao gồm Thiền buông thư (open-monitoring meditation), Thiền chú ý tập trung (focused-attention meditation) và thiền siêu việt (automatic self-transcending meditation).Dù việc hiểu về sự khác biệt của các loại thiền là hữu ích, không nên cho rằng các loại thiền định khác nhau sẽ loại trừ lẫn nhau, hay chỉ tập trung duy nhất vào một dạng thiền định, mỗi người sẽ có một phương pháp luyện tập phù hợp nhất để đem lại hiệu quả.