Theo Chánh án Tòa án quận Manhattan, New York, Mỹ, đồng xu cổ này ước tính trị giá hơn 1 triệu USD và có niên đại từ khoảng năm 69 sau Công nguyên.
Được biết, đồng xu này được tìm thấy cách đây 20 năm ở Thung lũng Ella phía Nam Jerusalem, là địa điểm nổi tiếng được biết đến như một kho xu và đầy các địa điểm khảo cổ, sau đó đồng xu đã bị đánh cắp.
Các nhà điều tra cho biết họ đã điều tra được rằng đồng xu có xuất hiện trên thị trường chợ đen trước khi nó được vận chuyển từ Anh đến Jordan. Sau đó, nó được đưa đến Hoa Kỳ bằng cách sử dụng các tài liệu giả mạo.
Vào năm 2017, các nhân viên An ninh Nội địa đã thu giữ đồng xu ở Denver, Colorado, khi nó sắp bị bán đấu giá.
Alvin L. Bragg, Jr, Chánh án Tòa quận Manhattan chia sẻ: "Bên trong đồng xu này là lịch sử của cả một đất nước, vì vậy chúng tôi có nhiệm vụ trả nó về đúng vị trí".
Đồng xu đã được đưa về đúng nơi chỉ sau vài tháng truy tìm, mặc dù việc thực hiện cuộc điều tra rất khó khăn và phức tạp, nhưng nhóm công tố viên của Mỹ đã dồn hết sức mình để tìm lại bảo vật có giá trị to lớn cho quê hương nước bạn.
Đồng xu được đúc và vẽ họa tiết Do Thái - che mặt Hoàng Đế La Mã, như một tuyên bố nền độc lập. Ảnh: APNgười La Mã đã cho phép đúc và lưu hành một số đồng tiền địa phương nhất định ở các vùng của đế chế của họ, bao gồm cả Judea. Cơ quan Quản lý Cổ vật Israel (IAA) cho biết các thủ lĩnh phiến quân đã cho đúc "họa tiết Do Thái" lên các mặt đồng xu, che đi mặt của hoàng đế. Theo IAA, việc này như là một hành động "tuyên bố độc lập của người Do Thái trên đất Israel, một tuyên bố chống lại đế chế hùng mạnh sừng sững trước mặt họ."
Được biết, Vương quốc Judea bị người La Mã thôn tính vào khoảng năm thứ 6 sau Công nguyên, mặc dù thỉnh thoảng vẫn có một cuộc nổi dậy chống lại những kẻ thống trị, được biết đến như là Chiến tranh Do Thái với quân đội La Mã.
Một trong những đồng xu vàng được lưu hành trước khi đồng xu lịch sử của Israel ra đời, khắc họa chân dung Hoàng đế Đông La Mã Theodosius II. Ảnh: IAA
IAA còn cho biết ngoài đồng xu trị giá 1 triệu USD này, ngoài kia còn có 3 đồng xu cực quý hiếm nữa đang bị thất lạc.
Buổi lễ trả lại đồng xu cho Israel có sự tham dự của một số quan chức cấp cao của Israel, bao gồm cả đại sứ của nước này tại Liên Hợp Quốc, Gilad Erdan. Trong một tuyên bố, giám đốc của IAA, Eli Eskosido tuyên bố về sự trở lại của đồng xu như là "sự khởi đầu của một xu hướng rất tích cực và quan trọng đối với việc khôi phục các tài sản di sản văn hóa."
