Nghịch lý tiếng ồn: các hãng xe sang như BMW hay Tesla phải thuê nhà soạn nhạc tạo âm thanh giả lập cho xe điện

Cũng giống như việc tham gia giao thông, nhiều người khó chịu với tiếng xe chạy ngoài đường. Ngoài việc bảo vệ môi trường vì không thải ra cacbon, việc vận hành một cách êm ái làm cho những chiếc xe ô tô càng đắt giá. Vì vậy, dòng xe điện EV và xe tích hợp hybrid đã ra đời. Nhưng nếu trong tương lai, trên đường chỉ toàn là những chiếc xe điện không tiếng ồn, không phát ra tiếng động, co gây nguy hiểm cho những người tham gia giao thông.

Các phương tiện chạy bằng nhiên liệu có thể gây ô nhiễm tiếng ồn, đặc biệt là gây ra ô nhiễm môi trường. Nhưng xét về mặt khác, tiếng ồn của động cơ cũng mang lại lợi ích, nó không chỉ thông báo về sự hiện diện của xe; mà còn có thể truyền đạt hướng, tốc độ của xe và cho biết xe đang tăng tốc hay giảm tốc. 

Điều này giúp ích cho những người đang chạy xe đạp hoặc đi bộ phía trước, không cần liếc nhìn về phía sau mà vẫn có thể biết được sự hiện diện của một chiếc ô tô phía sau. Những người ngáp ngủ vào buổi sáng, ngay cả những người đang bị phân tâm bởi điện thoại cũng nhận được lợi ích từ âm thanh xe ô tô. Âm thanh động cơ sẽ là một thứ cứu cánh, làm giảm mức độ rủi ro khi đi trên đường hơn.

Đạo Luật Tăng cường An toàn cho người đi bộ - và hệ thống cảnh báo AVAS

Có một điều cải tiến mới là xe điện vận hành một cách rất êm. Để đối phó với mối đe dọa này, Quốc hội đã thông qua Đạo luật Tăng cường An toàn cho Người đi bộ năm 2010, một đạo luật mà rất ít người Mỹ chú ý vào thời điểm đó và phải mất gần mười năm để thực hiện.

Theo quy định của pháp luật, mọi loại xe điện EV và xe tích hợp hybrid được sản xuất từ ​​năm 2020 ở Mỹ phải được trang bị hệ thống cảnh báo dành cho người đi bộ, còn được gọi là hệ thống âm thanh cảnh báo phương tiện (AVAS), phát ra tiếng ồn từ loa ngoài khi xe đang di chuyển dưới 18 dặm rưỡi mỗi giờ (tương đương 30km/h). (Các quy định tương tự được áp dụng ở Châu Âu và Châu Á.)

Lần đầu tiên các hãng sản xuất ô tô phải tuyển dụng các nhạc sĩ, nhà soạn nhạc để tạo ra một hệ thống âm thanh độc quyền cho hãng xe của mình, cả ngoài lẫn trong cabin.

Hans Zimmer, nhà soạn nhạc phim, đã tham gia vào việc tạo ra âm thanh thương hiệu cho chiếc xe Vision M Next của BMW.

Âm thanh của chiếc Volkswagen ID.3 được tạo ra bởi Leslie Mándoki, một nhà sản xuất prog-rock / jazz người Đức-Hungary.

Nhạc sĩ điện tử Richard Devine có trụ sở tại Atlanta đã được mời đến để giúp tạo ra tiếng xe voltaic cho xe Jaguar I-Pace.

Việc sản xuất âm thanh độc quyền này hoàn toàn diễn ra trong nội bộ.

Porsche Taycan Turbo S có một trong những cảnh báo táo bạo nhất: Tiến sĩ Frankenstein là người tạo ra tiếng khởi động như tiếng gầm của một chiếc xế hộp này.

Các kỹ sư tại Phòng thí nghiệm âm thanh Audi đã tạo ra cảnh báo với tần số thấp hơn cho chiếc Audi E-Tron GT Quattro bằng cách trộn theo thuật toán các âm khác nhau, mô phỏng theo tiếng quạt thông gió, được tạo ra bằng cách ghi lại âm thanh của chiếc quạt điện truyền qua một ống kim loại dài;

Nhiều kỹ sư khác còn nghiên cứu, thí nghiệm âm thanh của máy hút bụi, tiếng máy giặt hay tiếng cánh quạt của trực thăng...

Và một số âm thanh độc quyền khác của các hãng xe có xu hướng thiên về thiên nhiên hơn

Danni Venne, nhà thiết kế chính đằng sau bảng âm thanh Canto của Nissan Leaf, cho biết trong một video của Business Insider rằng “Bạn thực sự phải chọn những nhạc cụ không làm cho người đi đường đứng tim mỗi khi nghe thấy. Nhạc cụ hơi, sáo, kèn Ô-boa, kèn clarinet. . . có thể trầm bổng một chút.”

Elon Musk đã gợi ý rằng Teslas có thể tạo ra tiếng dê, hoặc, có lẽ, tiếng kêu răng rắc, giống như tiếng kêu của những người lính thập tự chinh trong “Monty Python and the Holy Grail”, vì chúng thiếu cảm giác như đang lái một con chiến mã trên thực tế.

Nhiều nhà soạn nhạc còn nghĩ đến việc sử dụng tiếng chim hay âm thanh từ thiên nhiên cho những chiếc ô tô diện này.

"Thực tế, phải mất rất nhiều nỗ lực để tạo ra âm thanh phù hợp cho những chiếc xe im lặng này."

Tại sao phải tạo ra âm thanh cho những chiếc xe giúp ích cho sự yên bình của thành phố?

1. Vì lí do an toàn

Deborah Kent Stein, một nhà văn mù và là một nhà hoạt động của Liên đoàn Người mù Quốc gia, hay còn gọi là N.F.B. phát hiện ra điểm không ổn cho sự im lặng của những chiếc xe hơi đời mới. Một lần, người bạn của bà vì ông muốn chỉ cho bà và gia đình về chiếc xe Toyota Prius đời mới của mình, một chiếc xe tích hợp hybrid. Khi nó chạy ngang qua, bà đã thực sự không nghe thấy, không nhận biết được gì và đã thực sự thấy được mối nguy…

“Tôi đứng ở lề đường và lắng nghe khi người bạn của chúng tôi leo lên ghế lái và đóng sầm cửa lại. Tôi chờ đợi để nghe tiếng xe Prius và tiến về phía trước. Tôi nghe thấy tiếng chim sẻ kêu; tiếng gầm xa của chiếc máy thổi lá; và, sau một hoặc hai phút, cửa xe mở. Tôi thậm chí còn hỏi rằng: “Khi nào bạn sẽ bắt đầu lái nó?” - Bà thuật lại trong một bài đăng trên web N.F.B.

Vài năm sau, Lawrence D. Rosenblum, giáo sư tâm lý học tại Đại học California, Riverside, đọc được điều gì đó về sự nguy hiểm của sự im lặng của những chiếc xe hơi. Con người chúng ra nghe âm thanh như là một công cụ để cảnh báo bản thân về những phương tiện đang tới, cũng như những nguy hiểm tiềm ẩn khác.

Giả sử như bạn đang băng qua đường nhưng lại bị phân tâm bởi chiếc điện thoại của mình. Cùng lúc đó, một chiếc EV chạy không phát ra tiếng động đang lao tới, sẽ có nhiều khả năng bạn bị va chạm hơn.

Vì đã làm vài cuộc thử nghiệm và nhận thấy được sự nguy hiểm có thể xảy ra nếu như không có âm thanh báo hiệu xe đến, một kỹ sư đã nêu ý kiến là cần đưa ra một mức âm thanh tối thiểu cho những chiếc xe “im lặng”.

2. Tạo ra âm thanh thương hiệu - công cụ tiếp thị hiệu quả

Ngoài lí do vì cảnh báo nguy hiểm, những hãng sản xuất ô tô còn muốn xe của mình có một âm thanh thương hiệu. Đó là một cách mà các hãng sản xuất ô tô tạo “danh tính” cho những chiếc xe EV siêu phẩm của mình. Chúng phát ra giai điệu thu hút mọi người tìm đến xe và thương hiệu của mình.

Giống như một chiếc Porsche có âm thanh không thể nhầm lẫn. Một chiếc khác nữa là Leaf của Nissan cũng có âm thanh dành riêng cho nó, được chế tác thủ công bởi một thiên tài âm nhạc như Danni Venne, nhà sản xuất chính và là giám đốc sáng tạo cho âm thanh Nissan Leaf AVAS.

“Khi đi mua một chiếc xe hơi, thì chiếc xe đó, bao gồm hình dáng bên ngoài, cách nó di chuyển, và âm thanh vận hành sẽ tác động đến cảm xúc của người mua, tạo cho họ cảm giác “Tôi muốn sở hữu nó” - Danni Venne cho biết.

Nhà sản xuất Nissan, cũng giống như các hãng sản xuất ô tô khác, muốn biến âm thanh AVAS của mình thành một thiết bị tiếp thị. Nói đơn giản hơn, âm thanh AVAS sẽ trở thành giai điệu đặc trưng cho Nissan Leaf, hoặc bất kỳ một hãng xe nào đó.

Và còn ai tốt hơn để làm việc đó hơn những nhà soạn nhạc hoặc một nhóm gồm những người đã nghiên cứu về âm thanh và hiểu rõ về cách sử dụng chúng như một công cụ để tiếp thị sản phẩm.

Nhưng trước tiên, họ phải tìm ra được loại nhạc cụ phù hợp cho đọan giai điệu chỉ có độ dài khoảng 2 giây hoặc ít hơn, được lặp lại. Vì vậy, điều cần thiết là 2 giây được lặp lại này phải nghe thật mượt mà. Rất nhiều loại dụng cụ đã được thử nghiệm, để tìm ra được âm thanh làm nổi bật cho sự chuyển động, sức mạnh và năng lượng của xe. Đặc biệt, phải chọn những nhạc cụ tạo ra âm thanh nhẹ nhàng nhưng đủ mạnh, không tới mức gây ra sự thót tim cho người đi đường. Trong đó, nhạc cụ hơi, sáo, oboes, kèn clarinet có một chút dao động nhịp nhàng vừa đủ để tạo âm thanh.

Việc nghiên cứu chỉ là trên lý thuyết, thực tế, họ phải nghiên cứu cho sự thay đổi về cao độ âm khi thay đổi tốc độ theo từng km/h. Sau 30km/h, sẽ có đủ âm thanh gió và tiếng ồn trên đường. 

Nicolas Misdariis là trưởng nhóm Thiết kế và Cảm âm tại Viện Nghiên cứu và Điều phối âm học (IRCAM), ở Paris, một trung tâm nghiên cứu tâm lý âm thanh thế giới. Kể từ năm 2008, nhóm của ông đã làm việc với Tập đoàn Renault, thiết kế âm thanh cho dòng sản phẩm ô tô điện của nhà sản xuất ô tô Pháp, cả phiên bản mẫu và xe đang sản xuất.

Khi các nhà nghiên cứu lần đầu tiên bắt đầu làm việc với Renault, Misdariis nói với tôi, các cộng tác viên đã phải vật lộn để tìm ra một ngôn ngữ chung để nói về thiết kế âm thanh. “Khi một nhà thiết kế đồ họa nói với bạn,“ Đây là một hình tam giác màu đỏ”, nhưng làm sao để diễn đạt lại bằng âm thanh? Misdariis nói thêm, “Công việc của nhà thiết kế âm thanh là chuyển các biểu diễn hình ảnh cấp cao thành các thông số âm thanh — đây là một điểm rất khó trong phạm quy của chúng tôi.” Nhóm Renault cuối cùng đã phát triển các công cụ để phác thảo âm thanh, tần số và điều chế một cách trực quan. Ông nói: “Chúng tôi cần những công cụ này để tạo ra bản thiết kế âm thanh hiệu quả.

Các nhà nghiên cứu IRCAM cũng tìm hiểu các vấn đề cơ bản như liệu “âm thanh EV” có phải là phép ẩn dụ cho âm thanh của việc “tạo tiếng ồn của quá trình đốt cháy bên trong” hay không. Nó tương tự như tiếng chuông tổng hợp của điện thoại di động hay tiếng vò giấy cho thấy bạn đã vứt tài liệu trên máy MacBook.

Ông Paré, một nhà soạn nhạc cho biết: “Xã hội đã được trải nghiệm để biết âm thanh của những chiếc xe hơi như thế nào.” Tuy nhiên, thực sự rất khó để xác định âm thanh của một chiếc xe hơi như thế nào. Làm thế nào để bạn đưa tiếng của xe vào ngôn ngữ pháp lý quy định rằng một chiếc xe hơi phải có tiếng như thế nào?"

Xe điện mang đến cho các nhạc sĩ và các nhà soạn nhạc một nơi để thỏa sức sáng tạo âm thanh cho bên trong và bên ngoài xe. Sau này, âm thanh sẽ trở thành giao diện chính kết nối với người dùng. Nhiều xe ô tô đời mới được trang bị chế độ lái tự động, sẽ tự điều chỉnh tốc độ hoặc chuyển làn, sẽ có thông báo trước với người lái xe bằng âm thanh. Ngoài xa, còn có các cảnh báo tránh va chạm khẩn cấp nếu như camera hoặc cảm biến của ô tô phát hiện có vật ở gần.

Cera, một nhà sản xuất và soạn nhạc người Ý, Ông hình dung ra một khung cảnh âm thanh đô thị được mô phỏng theo tiếng chim hót trong tự nhiên, trong đó, thay vì cạnh tranh để được nghe, các âm thanh khác nhau hòa hợp với nhau như một bản giao hưởng.